Lies weet nog niet wie haar vader is

Foto: Lies Wesseling bij het graf en een foto van Jack Ernest Elliott (Eveline van Elk)

Zoektocht Nijmeegs ‘bevrijdingskind’ naar Frans-Canadese vader na 80 jaar niet ten einde

September 2024.
Lies Wesseling (79 jaar), krijgt een portret gemaild van een Frans-Canadese militair, mogelijk haar vader. Jack Ernest Elliott, gesneuveld op 3 maart 1945, begraven op de Canadese Oorlogs­begraafplaats in Groesbeek. Als zij de foto ziet is Lies direct overtuigd: ‘Dit is hem!’ Maar het pakt anders uit. Het verhaal van een zoektocht, die na 80 jaar nog niet ten einde is.

Terug naar januari 1945. Nijmegen is, net als grote delen van Brabant en Limburg in september 1944 bevrijd tijdens de geallieerde operatie Market Garden. Sindsdien ligt de stad in de frontlinie, en is ze één grote legerplaats. Van hieruit willen de geallieerden een nieuwe poging wagen nazi-Duitsland te verslaan. Tot die tijd zijn Canadese en Britse militairen ingekwartierd in scholen, openbare gebouwen of bij particulieren. Ze vermaken zich in de Keizerstad in bioscopen en danstenten. De Nijmeegse jonge vrouwen zijn gek op deze stoere mannen in hun strakke uniformen, en andersom. Met als gevolg talloze affaires en relaties.

Een 30-jarige vrouw uit Nijmegen-Oost raakt rond de jaarwisseling van 1945 zwanger van een Canadese militair. Dat kind, een meisje, wordt op 12 september 1945 geboren. Haar moeder staat de baby direct na de geboorte af en moet beloven nooit naar haar kind op zoek te gaan.

De pleegouders geven het meisje de naam Elisabeth, genoemd naar een dochter die begin 1944 bij een huisbrand om het leven kwam. Het meisje groeit op met zeven broers en zussen, die veel ouder zijn. Ze weet niet beter dan dat ze een ‘nakomertje’ is. Aan de vooravond van haar huwelijk, in december 1968, roept haar ‘vader’ haar bij zich om iets belangrijks te vertellen. Ze is niet hun dochter, maar een aangenomen kind. Hij vertelt het om te voorkomen dat ze dit in haar trouwboekje moet lezen.

Ruim een halve eeuw later vertelt Lies Wesseling: “Dat verhaal kwam voor mij als een complete verrassing. Maar een schok was het niet. Er vielen plots dingen op hun plek. Mijn ‘moeder’ was al op leeftijd toen ze mij kreeg. Ik wilde ook nooit bij haar op schoot zitten. In het gezin ging ik mijn eigen weg, maar heb het daar hartstikke goed gehad.”
Na haar trouwfeest gaat Lies op zoek naar haar biologische moeder. Via het bevolkingsregister komt ze aan haar naam, gegevens (geboren in 1914) en adres. Ze schrijft een brief, haar moeder antwoordt met als aanhef ‘Geachte mevrouw’. Ze verwijst naar de belofte om geen contact te zoeken met haar dochter en schrijft dat ze inmiddels getrouwd is en twee kinderen heeft die van dit alles niets weten.

Wel geeft ze informatie over de biologische vader van Lies: een Frans-Canadese ordonnans uit Montreal, die tijdens een gevaarlijke missie in Duitsland sneuvelde. Zijn naam: E. Elliott. Ze heeft geen legernummer, foto of andere tastbare herinneringen: alles weggedaan. Ze sluit af met het verzoek aan Lies geen contact meer te zoeken.
In oktober 1993 besluit Lies toch nog een poging te wagen. “Ik ben naar haar huis gereden met een boeket bloemen, met daarin een briefje met een boodschap: ‘Ik wacht vijftien minuten buiten in de auto. Als de deur dan niet open gaat, rijd ik weg en zal je verder niet meer lastig vallen.’ De deur ging niet open.”

Naspeuringen bij de gemeente, de Oorlogsgravenstichting en andere instanties brengen haar niet verder.
In september 2024 loopt Lies bij de herdenking van ‘80 jaar Market Garden’ toevallig een oud-officier van Defensie tegen het lijf, met ‘Canadian Liberation’ op zijn mouw. Zij vertelt hem haar verhaal. Weinig later krijgt ze een mail van hem. Op de Canadese Begraafplaats ligt een E. Elliott begraven, die aan de summiere gegevens voldoet. Bijgevoegd een link naar het digitale monument van Faces to Graves met informatie over de Frans-Canadese militair.

Faces to Graves helpt haar met de zoektocht naar nabestaanden en vindt een volle neef van Elliott. Er wordt DNA afgenomen bij zowel Lies Wesseling als deze verwanten van de gesneuvelde Frans-Canadese militair. Lies durft bijna niet te twijfelen: ‘Ik keek hem op de foto in de ogen, dit moet mijn vader zijn.”
Eind maart volgt de uitslag van het DNA-onderzoek. Dat wijst uit dat Lies Wesseling voor 45 procent Frans bloed heeft, maar een ‘match’ met de nazaten van Elliott is er niet. De teleurstelling bij Lies Wesseling is groot, maar zij besluit haar zoektocht voort te zetten.

Bevrijdings­kinderen

In Nederland werden in de jaren 1945 tot 1947 zo’n 7.000 ‘bevrijdingskinderen’ geboren, uit relaties tussen geallieerde soldaten en Nederlandse vrouwen. Ze wisten elkaar aan het eind van de oorlog goed te vinden. De soldaten waren vaak al maanden van huis, het einde van de oorlog was in zicht. De Nederlandse meisjes vielen voor de stoere bevrijders, die bovendien strooiden met sigaretten, kauwgom, chocolade en nylons. Een bekend liedje uit die tijd: ‘Trees heeft een Canadees’.