‘Lichtherinneringen’ zetten stad in vuur en vlam

Lichtimpressie op de gevel van de Molenstraatkerk. De werkelijke uitvoering kan hier van afwijken. [Illustratie: Jaap van Elzen]

Iedereen welkom bij Brandgrenswandeling

Op donderdag 22 februari herdenkt Nijmegen het bombardement van 22 februari 1944, 80 jaar geleden. Aan de vooravond hiervan, op woensdag 21 februari, worden de bijna 800 doden en de duizenden gewonden symbolisch in het licht gezet langs de route van de brandgrens. Extra bijzonder dit jaar zijn de speciaal gemaakte ‘lichtherinneringen’. Iedereen is hiervoor uitgenodigd.

Wat Nijmegen 80 jaar geleden is overkomen, is belangrijk om te blijven herdenken. Het Stedelijk 4 en 5 meicomité, Brandgrens024, stichting Nijmegen Blijft in Beeld en diverse gidsen van het Gilde Nijmegen hebben samengewerkt aan deze bijzondere herdenking langs de brandgrens op woensdag 21 februari, aan de vooravond van de dag van het bombardement. Nijmegenaren waren 80 jaar terug op die avond nog vol toekomstdromen, de dag erna was alles weg. “Iedereen, jong en oud, is uitgenodigd om deze avond bij te wonen”, vertelt Maarten de Wit, voorzitter van het Stedelijk 4 en 5 meicomité en coördinator van de herdenking. Tussen 19.00 en 19.30 uur kunnen deelnemers die dat willen een lichtje ophalen bij de Molenstraatkerk. “Deze kerk is ook zwaar getroff en bij het bombardement. Hier is meteen ook het eerste lichtkunstwerk te zien, van honderden lichtjes achter de pilaren van de voorgevel.” Van hieruit kan iedereen zich verspreiden langs de route van de brandgrens, die is gemarkeerd met bijna 800 metalen plaat jes met de namen van de slachtoff ers. “Sommige mensen kiezen voor een platje met de naam van een familielid, maar dat hoeft niet. Je kunt waar dan ook langs de route stilstaan bij de slachtoffers”, zegt De Wit.

Maarten de Wit op de Grote Markt, op de achtergrond de Stevenstoren. [Foto: Eveline van Elk]

Om half acht luiden de klokken van de Stevenskerk. Daarna zullen vier bijzondere ‘lichtherinneringen’ in de stad oplichten. Dit zijn projec ties die de geschiedenis zichtbaar maken. Het is de bedoeling dat deelnemers aan de brandgrenswandeling in beweging komen en langs de route lopen. Leden van de Nijmeegse atletiekvereniging rennen langs de brandgrens en op twaalf plekken staan koren, die afwisselend zullen zingen. De ‘lichtherinneringen’ zijn in de avonden tot en met 25 februari nog te zien tussen 19.30 en 21.30 uur. Wie wil kan op die avonden een lichtje ophalen bij de Molenstraatkerk en dit plaatsen bij het monument De Schommel aan de Marikenstraat, ter nagedachtenis aan de slachtoffers van het bombardement.

Brandgrenswandeling
Datum woensdag 21 februari
Tijd 19.30 tot 21.00 uur, slotzang koren om 21.15 uur op Plein 1944
Locaties centrum stad, start bij Stevenskerk of Molenstraatkerk

‘Met moderne technologie brengen we geschiedenis tot leven’

Hoe zal het straks zijn als op 21 februari bezoekers zien hoe de Stevenskerk instort? Het is gelukkig een projectie en geen werkelijkheid. Indrukwekkend wordt het wel.
Lichtkunstenaars Jaap van den Elzen en Jan Fabel leggen met projection mapping beelden over gebouwen en locaties heen. Zo brengen ze een gebouw tot leven, met licht en geluid. Met vier bijzondere ‘lichtherinneringen’ brengen zij verhalen rondom het bombardement van klein en persoonlijk tot heel groot in beeld.
“De geschiedenis van het bombardement op Nijmegen greep me meteen aan”, vertelt Van den Elzen, die zelf uit Eindhoven komt. “Ik ben me gaan verdiepen en enorm geraakt door de verhalen en de impact die het bombardement heeft gehad op de stad.” Die geschiedenis wordt via een heel creatief proces in beeld gebracht. “Het is geen geschiedkundige weergave, maar een impressie van wat er is gebeurd. We laten bezoekers de verhalen van die dag beleven. We zetten de Nijmeegse binnenstad letterlijk in een ander licht.”
Eerder maakten zij projecties bij verschillende lichtkunstfestivals, zoals bij Glow in Eindhoven. “Het bijzondere is dat bij de lichtherinneringen zowel de vorm als de inhoud precies op elkaar zijn afgestemd. Ze versterken elkaar en maken de geschiedenis opnieuw beleefbaar.”

Lichtherinneringen
Datum woensdag 21 tot en met zondag 25 februari
Tijd van 19.30 tot 21.30 uur
Plaats westgevel Stevenstoren, zijgevel Hema, voorgevel Molenstraatkerk, Emaushof

Waar vindt u de ‘lichtherinneringen’?

Molenstraatkerk hier branden honderden lichtjes achter de pilaren van de voorgevel. De kerk werd zwaar getroff en tijdens het bombardement.
Emaushof in dit steegje tussen de ingang van het stadhuis aan de Korte Nieuwstraat en het monument De Schommel hangen honderden foto’s van Nijmeegse slachtoff ers. De lichtherinnering hier is ingetogen, met foto’s en stemmen.
Zijkant Hema Hoe zag Nijmegen eruit voor het bombardement? En wat waren de gevolgen na het bombardement? Met fi lmpjes en foto’s van vroeger krijgen bezoekers hier een beeld hoe de stad is geraakt.
Stevenstoren Op de westkant van de toren is een spectaculaire weergave te zien van de impact van het bombardement. Hier wordt in beeld gebracht hoe de toren werd geraakt en later instortte. De iconische en beroemde beelden van toen zijn hier hoor- en zichtbaar.